Blumer’in ‘Kolektif Seçme Kuramı’; Tesettür kap “Tabana İnme Kuramı”na karşı oluşturulmuş bir kuramdır. Bu kuramda moda
öncülüğü üst sınıflarla sınırlandırılmamış, birçok bireyin beğenilerinin
kesiştiği kolektif seçim süreci olarak görülmüştür. Bu süreç içinde birçok yeni
tarz üretilmekte, tüketicilerin beğenileri tesettür kombin bu tarzların bir kısmında
toplanmakta ve yeni tarz moda olmaktadır. Fred Davis, aşağıdaki sözleriyle
Blumer’in bakış açısına açıklık getirmektedir (1997:133):
“Bireylere, simgesel önem taşıyan
bir şeylerin iletilmekte olduğu ve bu iletişimin, bir etkileşim süreci içinde
gerçekleştiği, süreç ilerleyip yayıldıkça da anlamların hem yerleşip
kesinleştiği hem de değişime uğradığı tesettür kıyafetleri şeklindeki kavramsal bakış, Blumer’in
kesin biçimde benimseyip derinden hissettiği bir bakıştır.”
Davis’in aktarımıyla Blumer modadaki
değişimin özünü şöyle dile getirmektedir (1997:130-131):
“Moda, elit grup ondan tesettür modelleri vazgeçti diye
değil, gelişmekte olan beğeniye daha uygun yeni bir modele yerini bırakarak
ortadan kaybolur. Moda mekanizması, sınıf farklılaşması sağlamaya yönelik bir
ihtiyaca karşılık vermek üzere ve bir sınıfın taklit edilmesi şeklinde ortaya
çıkmaz; modaya uygun davranma, tesettür tunik kabul gören doğrultuda olma, değişim halindeki
bir dünyada ortaya çıkan yeni beğenileri ifade etme arzusuna karşılık olarak
ortaya çıkar.”
Blumer, Kolektif
Seçim Kuramı’nda modanın yayılımı ile ilgili olarak birçok öğeye değinir.
Bunlar, modayı ilk kullananlardan tarihsel devamlılığa, zamanın ruhundan kitle
toplumunda kolektif beğeniye kadar birçok şal değişkendir (Sproles, 1981: 120).
Kuramın önemli yanı modayı, moda düzenleme etkinliklerinden ayırıp kendi
kendisine var olan bir sosyal fenomen halinde sunmasıdır.